ایران جزو آسیب‌ پذیرترین کشورها از منظر بلایای طبیعی است

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور، سید علی صالح پور " رئیس گروه مطالعات دیپلماسی زیست محیطی دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه" در نشست علمی و تخصصی که با موضوع "بارش های سیل آسا فروردین 1403 در جنوب و جنوب شرق کشور" در پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور برگزار شد، اظهار کرد: یکی از مجموعه ‌هایی که در زمینه مقابله با بلایای طبیعی فعالیت می‌کند، «اینفورم» است. بر اساس گزارش این موسسه از سه منظر شدت بلایای طبیعی، تغییرات اقلیمی و خطرات بلایای طبیعی می‌توان این موضوع را بررسی کرد. در زمینه شدت بلایا مطالعات اینفورم نشان می‌دهد که شدت بلایا تمرکز قابل توجهی در آفریقا، جنوب و غرب آسیا و شرق اروپا دارد و نرخ شدت بلایا در ایران ۳.۶ است.

وی اضافه کرد: در زمینه اثرات بلایا ناشی از تغییرات اقلیمی اینفورم دو سناریوی بدبینانه و خوشبینانه مطرح می‌کند. در سناریوی بدبینانه بی ‌توجهی به تولید گازهای گلخانه ‌ای و عدم کنترل گرمایش جهانی لحاظ شده است و در این زمینه ایران از جمله کشورهای با آسیب پذیری بالاست. در سناریوی خوشبینانه ایران می‌ تواند در زمینه کاهش خطرات بلایای طبیعی نقش داشته باشد.

رئیس گروه مطالعات دیپلماسی زیست محیطی دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه با بیان اینکه طی ۱۰ سال گذشته میزان ریسک بلایای طبیعی به طور قابل توجهی در اغلب نقاط دنیا از جمله ایران افزایش یافته است، تصریح کرد: به طور کلی آسیا طی سال‌ های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴ وضعیت خوبی داشته است و کشورهایی مانند چین و پاکستان در این زمینه جایگاه مناسب دارند. اما ایران همچنان جزو کشورهای با ریسک بالا به شمار می‌ رود و پروفایل کشورمان در زمینه ریسک در رده ۲۸ قرار دارد.

سید علی صالح پور با بیان اینکه گزارش اخیر دفتر کاهش بلایای طبیعی سازمان ملل بر اهمیت موضوع تاب آوری تاکید کرده است، اظهار کرد: در این زمینه سه موضوع از جمله منافع مردم و سیاره زمین مطرح شده است. در زمینه مردم به این نکته می‌ توان توجه کرد که متاسفانه طی ۵۰ سال گذشته با افزایش ۵ برابری رخداد بلایای طبیعی مواجه بوده‌ ایم. این وضعیت لزوم توجه به ایجاد سامانه ‌های هشدار اولیه درباره اطلاع رسانی در زمینه بلایا را نشان می‌دهد.

رئیس گروه مطالعات دیپلماسی زیست محیطی دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه با اشاره به وضعیت سیاره زمین گفت: باید بپذیریم که جهان در حال گرم شدن است و برای زندگی با این موضوع کنار بیاییم. در این شرایط لزوم تقویت زیرساخت ‌ها و اعمال سیاست ‌های لازم احساس می‌ شود.

وی در بخش دیگری از صحبت ‌های خود با اشاره به چارچوب سندای (Sendai Framework) اظهار کرد: این چارچوب درباره تغییرات ناشی از بلایای طبیعی است و چهار اولویت برای اجرا دارد. ایران نیز عضوی از آن است.

سید علی صالح پور اضافه کرد: بر اساس چارچوب سندای باید درک درستی از بلایای طبیعی داشته باشیم. حاکمیت به مدیریت خطر توجه کند علاوه بر آن سرمایه ‌گذاری‌ های لازم برای کاهش خطرات بلایای طبیعی صورت گیرد. در ایران بودجه سازمان مدیریت بحران ۹۶ درصد افزایش یافته است که رشد قابل توجهی محسوب می ‌شود.

رئیس گروه مطالعات دیپلماسی زیست محیطی دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه ضمن اشاره به تغییرات اقلیمی گفت در این شرایط لزوم توجه به اعمال سیاست ‌هایی در سطوح فرامرزی و ایجاد ساختارهای مشترک با کشورهای همسایه احساس می ‌شود. به طور مشخص در حوزه خلیج فارس این پتانسیل وجود دارد علاوه بر آن سازمانی ذیل «راپمی» فعالیت می ‌کند که می‌توان از ظرفیت‌ های آن نیز بهره برد. محیط زیست خلیج فارس وضعیت وخیمی دارد و با کشورهای حاشیه آن می‌توانیم در در زمینه زیست محیطی همکاری ‌هایی داشته باشیم.

وی اضافه کرد: هر ساله در تابستان هورالعظیم دچار آتش سوزی ‌هایی می‌ شود. در این شرایط نیازمند همکاری‌ هایی‌ با عراق هستیم علاوه بر آن در ناحیه زاگرسی با این کشور همسایه هستیم و نیازمند سامانه پاسخ سریع به وقوع آتش سوزی‌ ها در این مناطق هستیم. از سوی دیگر شمال شرق کشور با توفان‌ های گردوغبار مواجه است که برای مدیریت آنها نیز همکاری ‌ها با کشورهای همسایه احساس می ‌شود.

سید علی صالح پور در پایان با اشاره به موافقتنامه پاریس گفت: از سال ۲۰۱۵ موافقتنامه پاریس مطرح بوده است اما ما هنوز به آن نپیوسته ‌ایم و نتوانسته ‌ایم از ظرفیت ‌های قابل توجه آن بهره ببریم و نمی‌ دانیم چرا این موضوع تعیین تکلیف نمی ‌شود ؟ امیدواریم در مجلس آینده این موضوع تعیین تکلیف شود چرا که تاکنون حدود ۱۰ سال را از دست داده ‌ایم.